Fráveitan

Skólp er yfirleitt sjálfrennandi en sumsstaðar þarf að dæla því, áfram svo sem meðfram strandlengjunni. Þaðan er því dælt til hreinsistöðvarinnar í Sandgerðisbót. Dælustöðvar fráveitu á Akureyri eru 14 talsins. 

Skólplagnir taka við því sem kemur frá salernum, vöskum, sturtum og böðum ásamt því sem kemur frá uppþvottavél og þvottavél. Hitaveituvatn frá hitun híbýla er stór hluti skólpsins sem er frábrugðið skólpi víðast hvar erlendis. Í eldri hverfum bæjarins er einfalt kerfi og þar tekur fráveitukerfið einnig við regnvatni og öðru vatni af yfirborði, t.d. frá þakniðurföllum, niðurföllum í plönum, drenlögnum sem eru lagðar kringum hús ásamt vatni frá heitum pottum.

Einfalt kerfi veldur því að vatnsmagn í fráveitukerfinu eykst með tilheyrandi auknu álagi á dælur, lagnir og ekki síst á hreinsistöðina. Þannig er verið að dæla regnvatni langar leiðir auk þess sem verið er að hreinsa vatn í hreinsistöðinni sem óþarfi er að hreinsa. 

Það er bara þrennt sem má fara í klósettið og það er piss, kúkur og salernispappír.

Klósettið er ekki ruslafata. Í fráveitukerfi Akureyringa eru margar dælur sem sjá til þess að fráveituvatn berist að Sandgerðisbót í nýju hreinsistöðina og þaðan er því veitt út í sjó. Það er mikilvægt að muna að blautklútar eiga ekki heima í fráveitukerfinu vegna þess að þeir, ásamt öðrum hlutum sem því miður eiga til að lenda í klósettinu, geta stíflað lagnir og skemmt dælubúnað. Hér að neðan má sjá hrat sem sigtað hefur verið frá í nýju hreinsistöðinni. Líkt og sjá má er megnið af hratinu blautklútar. 

Í öllum nýbyggðum hverfum á Akureyri er tvöfalt fráveitukerfi, það þýðir að það eru tvö rör frá hverju húsi, annað skólp og hitt regnvatn. Skólplagnir taka við því sem kemur frá salernum, vöskum, sturtum og böðum ásamt því sem kemur frá uppþvottavél og þvottavél. Regnvatnslögnin tekur vatn frá þakniðurföllum, niðurföllum í plönum, drenlögnum sem eru lagðar kringum hús og vatn frá heitum pottum.

Í eldri hverfum bæjarins er einfalt kerfi, þ.e. eitt rör frá hverju húsi sem inniheldur þá bæði skólp og regnvatn. Einfalt kerfi veldur því að vatnsmagn í fráveitukerfinu eykst með tilheyrandi auknu álagi á dælur, lagnir og ekki síst á hreinsistöðina. Þannig er verið að dæla regnvatni, sem mætti í raun fara beint út í sjó, langar leiðir auk þess sem verið er að hreinsa vatn í hreinsistöðinni sem óþarfi er að hreinsa. 

Fráveitulagnir í götum og sá hluti heimlagna að húsum sem ná að lóðarmörkum tilheyra Norðurorku.
Húseigandi á fráveitulagnir innan lóðamarka þannig að ef bilun er á lögn innan lóðar er það húseiganda að leita til viðurkenndra fagmanna til að leysa málið. 

Fráveitu kerfið á Akureyri hefur byggst upp á mörgum árum. Litlar heimildir eru til um elstu lagnirnar og í sumum hverfum er lega heimalagna óþekkt.
Tækninni hefur fleygt fram á síðustu áratugum þannig að langflestar lagnir, sem lagðar eru eftir eftir aldamótin, eru innmældar og skráðar í kortasjá. 

Á rauðmerktu svæðunum á myndinni hér að neðan vantar töluvert upp á skráningar og því hvetjum við húseigendur, sem standa í framkvæmdum á lóð á þessum svæðum, sérstaklega til að að láta okkur vita af því. Við viljum gjarnan fá að mæta á staðinn til að mæla fráveitulagnir inn, húseiganda að sjálfsögðu að kostnaðarlausu.

Í kortasjá Norðurorku má finna grunnupplýsingar um lagnir en starfsfólk okkar veitir ítarlegri upplýsingar, svo sem um nákvæma staðsetningu lagna, dýpi þeirra, aldur og gerð.